Chỉ vì một mâu thuẫn nhỏ mà cả hai đứa trẻ đã mất đi tương lai. Đó là câu chuyện đau lòng mới xảy ra ở nơi mình sinh sống. Hai cậu bạn xảy ra xích mích, ẩu đả trong trận đá bóng. Kết quả người bị đánh ôm hận về mang dao đi tìm bạn báo thù. Những nhát dao trong nóng giận đã khiến cả hai đứa trẻ đánh mất tương lai tươi sáng. Một bạn đang ở viện, còn một bạn đối diện với vòng lao lý mai này.
Chúng ta dạy con rất nhiều về kiến thức nhưng lại quên dạy con về cách nhận diện cảm xúc và xử lý cảm xúc ấy ra sao. Mình biết người đau lòng hơn cả là cha mẹ của hai chàng trai ấy. Khi nghe nói tới mình cùng rất buồn, đau xót và thương cả hai đứa trẻ. Mình chỉ muốn đặt ra một câu hỏi “ta cần làm gì để giúp thế hệ trẻ không rơi vào sai lầm tương tự một lần nào nữa?”.
Nếu một ngày con bị bạn đánh, trong lúc nóng giận, con rất muốn huỷ hoại bạn ấy thì sao? Làm thế nào để con có thể nhìn ra rằng con đang tức giận, làm thế nào để chính con có mặt với bản thân tại thời điểm cơn thịnh nộ của con bắt đầu? Mình nghĩ ta cần dạy con về SỰ CHÁNH NIỆM.
Đừng nhầm lẫn chánh niệm là tôn giáo hay tâm linh. Đây là một kỹ năng mà bất cứ ai cũng cần phải học chứ không riêng gì người theo đạo. Nó đơn giản chỉ là sự hiện diện của con tại giây phút hiện tại để con có thể quan sát, nhận biết những gì đang diễn ra. Con ở đây (sự minh triết, sáng suốt của con) có mặt với chính con để nhìn thấy bản ngã bên trong con đang trỗi dậy.
Con biết là con đang tức giận, con biết là con đang muốn tìm bạn để trả thù. Ngay tại lúc con biết được điều đó, con sẽ biết tiếp nếu con trả thù bạn con sẽ phải đối mặt với điều gì. Bạn bị đau, con vào vòng lao lý. Cả hai sẽ tự huỷ hoại nhau. Con sẽ tự vấn chính mình “liệu con có muốn điều đó xảy ra hay không?”.
Và khi nhìn người bạn của mình đau đớn, con thấy thế nào? Ban đầu có thể là hả hê nhưng khi con nhìn thấy sự đau đớn tột cùng mà bạn con và người nhà của bạn ấy con sẽ có cảm nhận khác. Mình tin, con cũng đau đớn, sợ hãi và bắt đầu hối hận. Và khi con nhìn thấy cha mẹ mình xuất hiện, sự đau đớn kia lại sẽ một lần nữa xâm chiếm trái tim con.
Và mình tin rằng khi ấy con sẽ bắt đầu cân nhắc thiệt hơn để đưa ra quyết định đúng. Cha mẹ không phải lúc nào cũng có thể bên con, để thấu hiểu, để định hướng hay dẫn dắt con. Con phải là người làm chủ thế giới nội tâm của mình. Và cha mẹ chỉ có thể là người giúp con học cách làm chủ thế giới ấy càng sớm càng tốt.
Và để làm được điều này, cha mẹ chúng ta hãy thường xuyên dành thời gian để tâm sự, trò chuyện và kết nối cùng con. Giúp con khám phá ra thế giới nội tâm của mình từ những tình huống hàng ngày. Khi con mâu thuẫn, giận hơn với ai đó, cha mẹ có thể ngồi lại lắng nghe và dẫn dắt con bằng những câu hỏi dẫn đường đúng để tự con tìm ra câu trả lời cho riêng mình. Chẳng hạn:
Con đang nghĩ gì vậy chàng trai?Lúc con cãi nhau với bạn con cảm thấy thế nào?Suy nghĩ gì xuất hiện trong đầu của con ngay lúc ấy, con đã muốn làm gì ngay lúc đó?Vì sao con lại quyết định làm vậy? Sau khi cãi nhau với bạn xong, lúc bạn rời đi con thấy thế nào? Con đã định làm gì sau đó nữa?
Cha mẹ hãy đặt ra cho con những câu hỏi này và để các con được tự do nói trong 10 phút mà không ngắt lời con. Chỉ tập trung lắng nghe con nói. Mỗi bài tập như thế ta sẽ giúp con hiểu thấu được bản ngã, được suy nghĩ đang diễn ra bên trong con. Giúp con nhận biết được con đang nghĩ gì, con cảm thấy thế nào và con sẽ hành động ra sao trong cơn nóng giận ấy. Chỉ khi con THẤU HIỂU SÂU SẮC chính mình con mới có thể TỰ QUẢN LÝ được bản thân.
Sau khi giúp con thấu hiểu, nhận diện được những suy nghĩ, cảm xúc bên trong thì lúc này cha mẹ mới nên định hướng cho con. Kể lại cho con nghe một bài học, câu chuyện nào đó trong quá khứ mà cha mẹ đã mắc phải. Cha mẹ đã hối hận ra sao về quyết định đó, và nếu được làm lại cha mẹ sẽ lựa chọn xử lý khôn ngoan hơn theo một cách khác thế nào. Lúc này những thông điệp, câu chuyện mà cha mẹ chia sẻ sẽ tác động rất lớn đến nhận thức và tư duy của con.
Mình thực sự mong nhiều cha mẹ hãy chú tâm đến kỹ năng thấu hiểu và nhận diện cảm xúc của trẻ vì nó sẽ ảnh hưởng đến mọi mặt đời sống của con mai này. Nếu cha mẹ không để ý thì sẽ còn có nhiều những bài học đau lòng thế này mà bé con của ta phải trả giá để học. Mà cái giá ấy đôi lúc lại quá đắt, đắt đến mức đánh mất cả tương lai mai này của con.
