Thời gian qua tôi có đồng hành cùng các bạn học sinh sinh viên về bộ môn trí tuệ cảm xúc. Với tôi đây là bộ môn vô cùng giá trị và hữu ích, không chỉ với lứa tuổi học sinh sinh viên mà ngay cả người lớn chúng cũng hết sức quan trọng. Nhiều người chỉ vì bốc đồng trong việc phản ứng, giải quyết vấn đề mà đưa ra những quyết định sai lầm, sau này nghĩ lại vô cùng hối hận. Tuy nhiên những lời đã nói, những việc đã làm sẽ không thể nào rút lại được. Nó giống như câu chuyện cậu bé và những chiếc đinh. Mỗi lần tức giận cậu bé ấy sẽ đóng một chiếc đinh vào tấm ván, sau này nhận ra sai lầm của mình, cậu bé bắt đầu học cách quản lý cảm xúc. Mỗi lần cậu bình tĩnh, không nóng giận, cậu sẽ rút một chiếc đinh ra khỏi tấm ván. Một thời gian sau những chiếc đinh trên ván đã không còn, thế nhưng vết hằn mà nó để lại đã khiến tấm ván không còn nguyên vẹn như thuở ban đầu.
Trong cuộc sống của chúng ta cũng thế, đôi khi chỉ vì bốc đồng, nóng giận tức thời ta khiến cho những người xung quanh bị tổn thương. Sau này dù ta có hối hận, xin lỗi họ thì những lời ta nói, những việc ta làm sẽ không thể bù đắp được những tổn thương mà ta đã gây ra trước đó. Vậy nên mỗi chúng ta phải học cách quản lý cảm xúc của bản thân từ ngay hôm nay. Càng học sớm, càng tốt nghiệp sớm ta càng hạnh phúc và thành công.Sau đây là quy trình ba bước mà bạn có thể học và áp dụng ngay lập tức vào cuộc sống của bản thân để tốt nghiệp bài học này.
1. Cách tức thì
Đây là cách giúp ta loại bỏ cảm xúc tiêu cực ngay lập tức.
Nguyên tắc 5N: ngưng, nghe, ngẫm, nghĩ, nói. Nghĩa là lúc nóng giận việc đầu tiên ta cần phải ngưng nói, ngưng phản ứng để lắng nghe bên trong mình lên tiếng. Ngẫm lại những gì đã diễn ra, suy nghĩ thật kĩ về điều đó rồi mắt đầu nói.
Phương pháp 5 giâyNó chính là phần ngưng của nguyên tắc 5N phía trên. Mắt nhìn lên trán rồi đếm từ 1 đến 5 giây.
Phương pháp 2 phútCơn cảm xúc tiêu cực sẽ diễn ra trong 2 phút, do đó hãy chọn làm một việc gì đó trong thời gian này để loại bỏ chúng như đi bộ, viết nhật ký hay làm việc nhà.
Hít thở sâuĐặt tay lên bụng, quan sát bàn tay vào ra theo hơi thở, cách này giúp ta lấy lại sự bình tĩnh và cân bằng lại cảm xúc của bản thân.
2. Cách lâu dài
Nếu phía trên là cách giúp ta có thể loại bỏ cảm xúc tiêu cực ngay lập tức thì phần này giúp ta có những phương pháp để quản lý cảm xúc một cách lâu dài. Biến việc quản lý cảm xúc trở thành một phần trong con người của ta.
Thực hành lòng biết ơnĐây là phương pháp vô cùng hiệu quả mà bất cứ giai đoạn nào ta cũng có thể áp dụng. Phương pháp này không những giúp ta biết trân trọng những điều đang có mà còn giúp ta thu hút sự may mắn tới với cuộc sống của mình.
Lập trình thói quen mớiTôi đã có bài chia sẻ về thói quen, nhận thức tới đâu thì hành vi tới đó, thế nhưng nó cũng có chiều ngược lại. Nghĩa là chính thói quen cũng tác động và ảnh hưởng sâu sắc tới tâm trí và con người của ta. Do đó thay đổi cuộc đời, vận mệnh của bản thân, đơn giản và dễ dàng nhất là bắt đầu với thói quen. Để lập trình thói quen mới ta cần nhớ 4 nguyên tắc: khiến chúng trở nên rõ ràng (tín hiệu kích hoạt thói quen), khiến chúng trở nên hấp dẫn (mong muốn), khiến chúng trở nên dễ dàng (phản hồi), và cuối cùng khiến nó trở nên thoả mãn (phần thưởng).
Thực hành thiền, chánh niệmKhông nên chối bỏ cảm xúc mà thay vào đó ta nên chấp nhận, lắng nghe và vỗ về chúng như cách một người mẹ ôm ấp, yêu thương đứa con bé bỏng của mình. Đó là lý do khiến thiền và chánh niệm mang tới sự chuyển hoá sâu sắc về mặt cảm xúc cho bất cứ ai thực hành chúng.
Phương pháp cuối cùng trong phần này chính là nghe podcast và đọc sách. Đây là hai phương pháp tôi thường xuyên áp dụng, nhất là đọc sách. Sách mà tôi đọc nhiều nhất về chủ đề này là sách của thầy Thích Nhất Hạnh. Ba cuốn sách tôi ấn tượng nhất về chủ đề này chính là: trái tim mặt trời, nghệ thuật thiết lập truyền thông và tĩnh lặng. Đọc ba cuốn sách này bạn sẽ hiểu sâu sắc về chánh niệm mà thầy áp dụng trong việc thấu hiểu bản thân, và những người xung quanh để truyền thông hiệu quả. Giọng văn nhẹ nhàng, thư thái nhưng thông điệp truyền tải vô cùng sâu sắc và mạnh mẽ.
3. Kỹ thuật EFT
Liệu pháp EFT là viết tắt của Emotional Freedom Technique (tạm dịch Kỹ thuật tự do cảm xúc) được phát triển bởi Gary Craig vào năm 1991. Đây là kỹ thuật kết hợp động tác gõ nhẹ vào các vị trí huyệt trên cơ thể và phương pháp tâm lý trị liệu nhằm giúp mọi người giải phóng các cảm xúc tiêu cực, chữa lành các ký ức tổn thương và đem lại sự cân bằng trong tâm hồn. Nền tảng của phương pháp chữa lành này được các nhà trị liệu dựa trên mối liên hệ mật thiết, hợp nhất giữa tinh thần và cơ thể của chúng ta. Theo đó khi tác động vào các vị trí phù hợp trên đường kinh mạch của cơ thể sẽ giúp chữa lành các vấn đề về tinh thần, cảm xúc. Quy trình thực hiện kỹ thuật EFT gồm 4 bước:
Bước 1: Xác định vấn đề cần chữa lànhBước 2: Chấp nhận bản thânBước 3: Tiến hành gõ huyệt
