Theo mình thì có rất nhiều lý do nhưng lý do cốt lõi nhất xuất phát từ bệnh thành tích. Khi chạy theo thành tích chúng ta sẽ bị rất nhiều áp lực, căng thẳng. Mà sự mệt mỏi, căng thẳng kéo dài nó sẽ tạo ra sự độc hại cho cơ thể, trong một năm nó đã tạo ra rất nhiều hệ luỵ nữa là kéo theo 12 năm học.
Đó là lý do vì sao rất nhiều người chán học, sợ học, và chỉ mong hết học. Nhưng đó cũng là cái dở nhất của việc giáo dục. Dạy học xong mà khiến cho nhiều người chán học, sợ học và không bao giờ muốn học thêm nữa thì việc học đó làm gì thành công đâu.
Chúng ta cùng nhìn những người xung quanh mình, có ai ra trường mà vẫn chăm chỉ học tập và phát triển lên. Mình nghĩ là vẫn có nhưng nó không nhiều, phần lớn khi ra trường nếu tìm được công việc rồi thì cứ an tâm làm công việc đó, ít khi nghĩ tới việc cần phải học lên để nâng cao giá trị của bản thân. Việc học mình nhấn mạnh ở đây không phải là học lên thạc sĩ, tiến sĩ mà là học những thứ thực tế phục vụ cho công việc và cuộc sống.
Lý do họ không hứng thú với việc học vì não bộ của họ đã ghim vào đầu rằng học rất nhàm chán, rất mệt mỏi và vất vả. Họ đã cố gắng hết sức để hoàn thành xong xuôi 4 – 5 năm đại học để giờ được xoã. Họ không ngu gì lại lăn vào biển học, vì học rất cực nhọc, và chán ngắt.
Vậy đấy, mình những lần đi cà phê, hay dành thời gian trò chuyện cùng một số các anh chị đi làm. Rồi những người bạn bè xung quanh mình, khi mình hỏi họ về việc học một điều gì đó thì họ bảo thôi, ngại lắm, mệt lắm, đi làm cả ngày mệt rồi tối chỉ muốn nghỉ ngơi, giải trí, làm cái gì mà ít phải động não thôi.
Mình chia sẻ ra đây không phải là để chỉ trích những người kia, vì suy cho cùng họ cũng là sản phẩm của cả một hệ thống giáo dục. Mình viết ra với mong muốn có thể giúp ai đó nhìn thấy một góc nhìn khác của việc học. Học thực ra không nặng nề, không mệt mỏi, không khó chiụ như cách ta cảm nhận trước đây. Nếu học những gì bản thân cần thì nó thực sự rất hữu ích.
HỌC TỪ NHỮNG GÌ BẢN THÂN CẦN, NÓ HỮU ÍCH BỘI PHẦN VÀ THẤY NGAY ĐƯỢC.
Có rất nhiều bạn đầu từ Bitcoin, chứng khoán nhưng khi hỏi bạn nghiên cứu kĩ chưa thì rất ít người nói rồi. Thường thì đọc một vài bài viết, sau đó vào một nhóm nào đó rồi đánh theo. Hậu quả là vừa rồi rất nhiều chuyện đau lòng xảy ra, có những người sau một đêm tài sản từ 6 tỷ còn 60 triệu, có người thì đã quyên sinh luôn vì vỡ nợ.
Ai cũng mong muốn làm giàu nhanh, nhưng ít ai dành thời gian nghiên cứu thật kĩ những kênh mà mình rót tiền vào đầu tư. Có những người thậm chí còn vay mượn các nguồn khác nhau vì muốn ăn lãi khủng. Ngày trước có bạn nói với mình là chỉ cần bỏ ra 24 triệu, tháng sẽ nhận được 6 triệu. Nhưng khi hỏi làm gì mà được nhiều tiền thế thì họ bảo là kênh đầu tư thông minh. Nhưng đầu tư thế nào, vận hành ra sao thì lại không nắm được. Kết quả chỉ được vài tháng đầu, sau này kênh đó sập, không dám kiện ai vì làm gì được pháp luật bảo hộ đâu mà kiện. Nó không khác gì đánh cờ bạc và cá độ bóng đá cả.
Mình nói với chồng, nếu vợ chồng mình định đầu tư thì em sẽ mua sách về đọc, mình mua được 6 cuốn. Toàn những cuốn của các chuyên gia đầu tư hàng đầu trên thế giới, đọc xong mới thấy làm gì có chuyện giàu xổi sau một đêm. Những công ty thực sự sinh lời và phát triển theo thời gian là những công ty tạo ra giá trị cho xã hội, giúp phát triển kinh tế thông qua gia tăng sản xuất chứ không phải lấy tiền chỗ này để đắp vào chỗ kia.
Mình và chồng thay nhau đọc, vừa đọc vừa có kiến thức, vừa tích luỹ tiền bạc để còn đầu tư. Trước kia nghĩ đầu tư đất là kênh khôn ngoan nhưng đọc xong các cuốn sách về đầu tư thì nhận ra đất tăng giá theo thời gian chẳng qua là lạm phát và sự nới lỏng về tiền tệ của chính phủ. Thời gian tới chính phủ sẽ xiết chặt hơn câu chuyện về đất và bất động sản, khi đó kênh này lại trở về đúng bản chất của nó. Việc găm đất lại sau một thời gian rồi bán kiếm lời sẽ không giúp kinh tế phát triển được, nó chỉ khiến lạm phát tăng cao vì tiền cắm vào đất và giữ nguyên một chỗ.
Đấy là cách mà mình đọc sách về đầu tư, về những gì mình đang cần ở thời điểm này. Khi đọc sách đúng về lĩnh vực bạn đang quan tâm, bạn sẽ thấy chúng không sáo rỗng, lý thuyết đâu, ngược lại chúng giúp bạn rất nhiều thứ. Thậm chí giúp bạn sống tốt phần đời còn lại nếu bạn biết cách nữa.
NẾU QUÁ BẬN THÌ DÀNH BAO NHIÊU THỜI GIAN CHO VIỆC HỌC LÀ PHÙ HỢP?
Mình làm đào tạo nên việc học mỗi ngày 4 – 5 tiếng là đương nhiên, vì nó là điều bắt buộc nhưng bạn thì không cần. Bạn chỉ cần mỗi ngày một tiếng là đủ, mấu chốt là bạn cần duy trì chúng một cách đều đặn và thường xuyên. Đọc, học bằng nhiều kênh, nhiều nguồn khác nhau.
Mình rất thích câu nói này vì nó luôn đúng ở mọi hoàn cảnh “cuộc đời bạn thay đổi theo hai cách, qua những người bạn gặp và qua những cuốn sách bạn đọc”.
Thời đại này bạn không cần phải qua trực tiếp nước Mỹ mới có thể gặp gỡ và lắng nghe được những người xuất sắc tại đây. Bạn có thể gặp họ mỗi ngày qua youtube, facebook hoặc những cuốn sách mà họ viết. Bạn sẽ học được vô số thứ giá trị từ họ, chỉ cần bạn sẵn sàng.
Mình biết nhiều người chỉ tập trung vào duy nhất công việc, những thứ khác thì họ không mấy khi bận tâm. Vậy nên, hết giờ là đi uống bia, nhậu cùng đồng nghiệp, có khi triền miên cả tháng. Nếu anh ấy chỉ cần dành ra 1 tiếng một ngày đọc một cuốn sách về sức khoẻ, anh ấy sẽ tự hiểu việc ăn nhậu như vậy hại cơ thể thế nào. Hiểu sâu sắc được tác hại của bia rượu đến việc tàn phá cơ thể, có lẽ anh ấy sẽ tự thay đổi chứ không cần những lời chỉ trích, phàn nàn ngày qua ngày của vợ nữa.
Nếu anh ấy chỉ cần dành ra 1 tiếng một ngày đọc một cuốn sách về nuôi dạy con, anh ấy sẽ hiểu người cha ảnh hưởng sâu sắc đến đứa con của mình như thế nào. Khi ấy anh ta sẽ ý thức nhiều hơn về vai trò và trách nhiệm của bản thân với vợ con của mình.
Nếu anh ấy chỉ cần dành ra 1 tiếng một ngày để xem youtube, lắng nghe chia sẻ của những người thành công thì anh ta đã học được rất rất nhiều thứ. Kiến thức đầu tư, kiến thức về tài chính, về rèn luyện sức khoẻ, về việc phát triển sự nghiệp…
Đáng tiếc, anh không thích những thứ ấy, anh chỉ thích uống rượu và đàm đạo về những bất bình trong công việc. Những bất bình đó anh chẳng thể giải quyết nó bởi anh nghĩ khi không có tiền, không có quyền thì sẽ không có tiếng nói. Nhưng anh lại không biết rằng tiền nó nằm ở kiến thức và kỹ năng của anh chứ không phải nằm ở tấm bằng đại học mà anh được trả.
Nếu mình hài lòng với mức lương tháng hơn 20 triệu từ ngày xưa thì bây giờ mình đã không có một công việc như mình mong ước. Nếu mình hài lòng với sự an toàn của bản thân thì ngày nay mình sẽ không bao giờ dám một mình đối diện với những thử thách và khó khăn.
Mình không có gì hơn người đàn ông kia cả, thậm chí mình còn có xuất phát điểm kém xa anh ấy. Thứ mình có duy nhất là sự học tập không ngừng nghỉ mỗi ngày và mình yêu thích việc học ấy. Càng học mình càng thấy biển học thì mênh mông, còn mình thỉ nhỏ bé, nhưng mình cảm thấy rất hạnh phúc. Bởi có những điều nếu 3 – 4 năm trước thì mình chưa thể làm tốt đến vậy nhưng theo thời gian mình dám tự tin làm những điều trước kia mình chỉ dám nghĩ và nung nấu trong đầu mà thôi.
Còn bạn, bạn yêu thích hay chán ghét việc học?
Lê Nghĩa, 31.05.2022